Algemeen
De 3D-viewer is de hoofdfunctionaliteit van Netherlands3D.eu. De interface biedt toegang tot de verschillende functionaliteiten. De 3D-viewer wordt geactiveerd na het klikken op `Bekijk de viewer op de homepage in de Headline.
Dit hoofdstuk beschrijft de belangrijkste functionaliteiten van de 3D-viewer en de instellingen.
Gedetailleerde beschrijving van de functionaliteiten
Startscherm
(Afbeelding) 3D-Viewer startscherm
Na het opstarten van de 3D viewer is het instellingen menu actief. Het instellingenmenu is onderverdeeld in de functies; Locatie bepalen, Functionaliteiten en Instellingen (submenu).
Locatie bepalen
(Afbeelding) Locatie bepalen - submenu
Met deze functie kun je de locatie invoeren. Dit kan op drie manieren;
- Door met de muis op een locatie in de map te klikken
- Door het invoeren van een plaats-, straatnaam en/of postcode
- Door bij X, Y een coördinaat* in te voeren
Waarom kan ik geen gps-coördinaten invoeren?
(*) Het coördinatenstelsel van Netherlands3d.eu is gebaseerd op het RD-coördinatenstelsel.
Lees hier (externe link) meer over het RD-coördinatenstelsel.
Functionaliteiten (submenu)
(Afbeelding) Functionaliteiten - submenu
Met het submenu Functionaliteiten
krijgt de gebruiker toegang tot het aan-/uitzetten van de standaard datalagen en (menu)functionaliteiten die in de basis versie van Netherlands3d.eu wordt aangeboden.
Klik in het selectievakje
om de laag of functionaliteit aan of uit te zetten.
Functies
Terrein (Kadaster)
Met maaiveld, ofwel het 'oppervlak waarop we lopen' is weergegeven als 3D terrein. Voor het tonen van dit terrein is gebruik gemaakt van de 3D Basisvoorziening van het Kadaster. Visueel onderscheiden zijn gebouwen, terreinonderdelen (zoals wegen, groenvlakken en water) en bruggen, waarbij de gebouwen niet als 3D objecten worden getoond in deze laag. Op enkele onderdelen is een geometrische versimpeling toegepast om het maaiveld sneller in de viewer te tonen. Bron: 3D Basisvoorziening Datum: 2020, Actualisatie: Jaarlijks
Gebouwen (3DBag)
Alle objecten op de laag 'Gebouwen' komen uit de 3D BAG, een jaarlijks geactualiseerde dataset van alle gebouwen in Nederland. De set is ontwikkeld door de de 3D geoinformatie onderzoeksgroep van de Technische Universiteit Delft. Aan het gebruik van de 3D BAG zitten. Bron: 3D BAG Datum: 2023, Actualisatie: Jaarlijks
Bomen en bospercelen
Deze kaartlaag toont alle individuele bomen en bospercelen van Nederland voor zover ze in de Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT) zijn opgenomen. Binnen bospercelen wordt onderscheid gemaakt in loofbossen, naaldbossen en gemengde bossen, welke met een willekeurige hoogte en locatie zijn geplaatst. Bomen worden als 2D objecten op 3 vlakken geprojecteerd, waardoor het lijkt alsof ze 3D objecten zijn. Bron: Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT) Datum: december 2023, Actualisatie: jaarlijks
Straatnamen
Deze kaartlaag toont alle straatnamen van Nederland. Afhankelijk van het zoomniveau worden straatnamen weergegeven. Bron: PDOK
Buurtnamen
Deze kaartlaag toont alle buurtnamen van Nederland. Afhankelijk van het zoomniveau worden buurtnamen weergegeven. Bron: PDOK
Wijknamen
Deze kaartlaag toont alle wijknamen van Nederland. Afhankelijk van het zoomniveau worden wijknamen weergegeven. Bron: PDOK
Gebouw informatie
Maakt een koppeling tussen pandobjecten in de 3D viewer en administratieve data uit de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG) waardoor het mogelijk is gedetailleerde informatie over het pand, enkele pandkenmerken en de adressen daarbinnen op te vragen. Bron: PDOK
Downloaden 3D gebied (Collada)
Maakt het mogelijk alle 3D modellen uit de viewer te downloaden als losse 3D Collada DAE objecten (per kaartlaag). Downloaden kan per tegel van 100x100m met een maximum van 16 tegels tegelijk.
Maak screenshots
Naast het maken van schermafbeeldingen met verschillende resolutie, is het ook mogelijk verschillende onderdelen uit de interface wel of niet op te nemen in de afbeelding.
3D modellen toevoegen (OBJ)
Maak het mogelijk jouw eigen .obj modellen in de 3D wereld te plaatsen. Je kunt ook direct een .mtl bestand toevoegen om materialen te koppelen.
Zorg dat het 3D model aan de volgende eisen voldoet:
- Wavefront OBJ formaat
- Maximaal 300MB bestandsgrootte
- Triangulated faces
Vanuit SketchUp:
File > Export > 3D Model
Selecteer OBJ File (*.obj)
- Zorg dat 'Triangulate all faces' is aangevinkt onder Options
- Zorg dat 'Swap YZ coördinates' is aangevinkt onder Options
Indicatoren (Tygron)
NB. Tygron inlog vereist Maakt het mogelijk dossiers vanuit Tygron in te laden en de indicatoren in de 3D viewer weer te geven.
Gebouwen kleuren (Op basis van BAG id)
Maakt het mogelijk een CSV bestand in te laden met daarin een kolom BAG-Pand id's en een kolom kenmerken. De BAG Pand id's uit de CSV worden gebruikt om een koppeling met de 3D BAG panden uit de viewer te maken om vervolgens het bijbehorende kenmerk te gebruiken om panden te kleuren. Aan elk onderscheidend kenmerk wordt een kleur toegewezen welke zichtbaar wordt gemaakt in de viewer.
Objectenbibliotheek
Een aantal voorgedefinieerde objecten kunnen in de viewer worden geladen. Denk aan windmolens of verschillende type bomen. Objecten kunnen op willekeurige locaties geplaatst worden en bij sommige objecten zijn extra instellingen mogelijk.
Minimap
Er wordt een minimap getoond waarin je als gebruiker snel naar een andere locatie kunt navigeren. Binnen de minimap geeft een selectiegebied of 'field of sight' aan welk deel van Nederland in het hoofdscherm in 3D wordt weergegeven.
3D tiles (BETA)
Maakt het mogelijk om gebouwen en maaiveld 3D Tiles lagen toe te voegen.
Google RealityMesh (BETA)
Toont voor delen van Nederland een foto-realistisch beeld van de omgeving. Met de kaartlaag 'Google Reality Mesh' komt een fotorealistische laag beschikbaar in de 3D viewer. Voor grote delen van Nederland heeft Google een 3D model beschikbaar gesteld waar objecten in 3D herkenbaar worden weergegeven. Deze laag, die in 3D Tiles formaat wordt aangeboden, maakt het mogelijk om nog beter inzicht te krijgen in de werkelijke situatie.
Zonnestand simuleren (Vrij beschikbaar)
UrbanReLeaf Sensor Data
Deze kaartlaag toont all UrbanReLeaf sensor temperatuur data. Bron: PDOK
Instellingen (submenu)
(Afbeelding) Instellingen - submenu
(Beeld)kwaliteit
In dit menu kan de performance van de 3D viewer optimaal worden afstemmen op de capaciteit van het gebruikte computersysteem. Door te kiezen voor Hoog
, Middel
of Laag
, kan de (beeld)kwaliteit worden aangepast van resp. hoge, middelmatige of lage kwaliteit. De optie laag
biedt de snelste performance maar heeft het minste detailniveau.
Limiteer scroll gevoeligheid
In sommige gevallen reageert de 3D-viewer niet optimaal op de muisbewegingen va de gebruiker. Door de optie Limiteer scroll gevoeligheid
aan te vinken kan dit worden verbeterd.
Klik op x
(rechtsboven) om het instellingenmenu af te sluiten. Hierna toont de 3D-viewer het [default] startpunt; het centrum van Amersfoort.
3D-viewer
(Afbeelding) 3D-Viewer hoofdscherm
Interface
De interface is onderverdeeld in het 3D-scherm met daaromheen de knoppen van de interface gegroepeerd in vier menu's;
- Hoofdmenu – linksboven
- Project openen/opslaan - linksonder
- Bovenbalk – rechtsboven
- Navigeren - rechtsonder
(Afbeelding) 3D-Viewer interface
1. Hoofdmenu
Het hoofdmenu (linksboven) bevat de volgende functies (van boven naar onder);
- Object informatie (Link)
- Ondergrond doorzicht (Link)
- Lagen (Link)
- Zonnestand (Link)
- Gebied downloaden (Link)
2. Project openen/opslaan
Het Project opslaan/openen-menu bevindt zich in de linker onder hoek en bevat de volgende functies;
3. Bovenbalk
De bovenbalk rechtsbovenin bevat de volgende functies (van links naar rechts); Schermafbeelding maken, Instellingen en Informatie.
Schermafbeelding maken
Klik op Schermafbeelding
om automatisch een afdruk van de 3D viewer als .png-bestand te downloaden. Bekijk de afbeelding door naar de map C:\Users\Gebruikersnaam\Downloads
te gaan`.
Instellingen
Zie Instellingen
Informatie
De knop Informatie
opent de Homepage in een apart browser-venster.
4. Orientatie en Mini-map
Het menu bevat de volgende functies:
Weergave naar noorden draaien
Klik op Weergave naar noorden draaien
om de kijkrichting automatisch naar het noorden te richten.
Orthografisch/perspectief
Klik op Wissel tussen Orthografisch/perspectief
om de kijkrichting automatisch in loodrecht naar beneden en zonder perspectief te wijziggen. Klik nogmaals om het beeld terug te brengen naar de oorspronkelijke toestand.
Mini-map
De minimap is de kleine versie van de map bij instellingen zie 2. Instellingen
Beweeg met de muis over de minimap om deze te vergroten.
Door op een locatie in de minimap te klikken wordt in de 3D viewer bijbehorende locatie weergegeven.
Met de knoppen +/-
kan worden in-/uitgezoomd.
Positie indicatie
In de blauwe onderbalk van de viewer staan (rechts) de coördinaten van de positie van de viewer.
Waarom zie ik x,y,z-coördinaten en geen gps-coördinaten?
(*) Het coördinatenstelsel van Netherlands3d.eu is gebaseerd op het RD-coördinatenstelsel.
Lees hier (externe link) meer over het RD-coördinatenstelsel.
5. Navigeren in 3D
Het scherm toont de locatie die in het instellingenmenu is ingevoerd of – als er geen invoer is gedaan - de default-locatie (centrum Amersfoort). Het beeld is in perspectief, onder een lichte hoek en vanaf een hoogte van 300 meter.
Besturen en navigeren
Verplaats de muis
al dan niet in combinatie met muisknoppen en/of toetsenbordknoppen
om door de 3D wereld in de viewer te navigeren.
Dit kan op verschillende manieren;
[Scroll/Zoom]
Verdraai het muiswiel
om naar voren of naar achteren te bewegen in de kijkrichting.
(Video) Scroll/Zoom
[Panning]
Door met de muis én de ingedrukte linkermuisknop
over het scherm omhoog of omlaag
of naar links of naar rechts te bewegen
, kan de kijker zich resp. omhoog of omlaag of resp. naar links of naar rechts in de 3D wereld verplaatsen.
(Video) Panning
[Draaien manier A.]
Door met de muis en de ingedrukte middelste muisknop
over het scherm te bewegen
, kan de kijker om het kijkpunt heen draaien
.
Alternatief; Dit kan ook met de linkermuisknop in combinatie met de alt-toets
.
(Video) Draaien manier A.
[Draaien manier B.]
Door met de muis en de ingedrukte linkermuisknop
in combinatie met de ctrl-toets
over het scherm te bewegen
, kan de kijker het beeld naar links of naar rechts en/of naar boven of naar beneden draaien
.
(Video) Draaien manier B.